Αντίο στον διακεκριμένο καθηγητή φιλοσοφίας John Anton στην Αρκαδία

 Αποχαιρετισμός στον εκλεκτό Φιλόσοφο, συμπατριώτη και φίλο  Γιάννη Αντωνόπουλο 

του Γιώργου Ι. Χριστοδουλόπουλου*

Ο διακεκριμένος καθηγητής φιλοσοφίας John Anton, μεγάλος δάσκαλος και σπουδαίος διανοητής, που στη ζωή του έταξε να μείνει «Ελληνικός», αποφάσισε, σε ηλικία ενενήντα τεσσάρων ετών, να ακολουθήσει τον Ερμή στον διάπλου του Αχέροντα. Δίδασκε ως τακτικός καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Τάμπα στη Φλόριντα, μέχρι τα ενενήντα ένα του. Αντεπιστέλλον Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και επίτιμος διδάκτωρ τεσσάρων Ελληνικών Πανεπιστημίων, συμμετείχε τις τελευταίες δεκαετίες σε πολλά φιλοσοφικά συνέδρια και συμπόσια στην Ελλάδα.

Είχα την καλή τύχη και την ευκαιρία να περάσω μαζί με μερικούς ακόμη φίλους, για τέσσερα συνεχόμενα καλοκαίρια από το 2008, πολλά βράδυα (που άρχιζαν από το δειλινό και έφταναν ως πέρα από τα μεσάνυχτα) στον εξώστη του Αρκαδικού Μουσείου Τέχνης και Ιστορίας, στο Συγκρότημα των «Δρυάδων» στο Λεβίδι της Αρκαδίας, συνομιλώντας με τον Τζον. Οι συζητήσεις ήταν χαλαρές και συνοδεύονταν με μοσχοφίλερο, αλλά κάτω από το αρκαδικό φεγγάρι ο Τζον έβρισκε την ευκαιρία να μας μιλήσει για το Δώρο του Πάνα και του αυλού του, την Αρκαδική Αρμονία. Nα μας εξηγεί, με τον αξεπέραστο λυρισμό του λόγου του, και το μειλίχιο τρόπο του, πως αυτή η αρμονία εξευγενίζει τον άγριο πόθο και αποκρυπτογραφεί τη μυστηριακή φύση της ερωτικής ορμής, γίνεται φυλαχτό να μας προστατεύει από την έξαλλη μανία των παθών της ψυχής, γίνεται κάλεσμα για τη φρόνιμη μυσταγωγία που ανοίγει την πορεία προς το ερωτικό ανέβασμα και καθιστά τον άνθρωπο «άξιο του φωτός και της αρετής».

Η βάση κάθε ανθρώπινου πολιτισμού, μας θύμιζε ο Τζον Άντον, είναι ο Έρωτας.

Κάτοχος της Αρκαδικής αρμονίας ο ίδιος, μεγαλωμένος στα βουνά της Γορτυνίας, από τα νεανικά σκιρτήματα της ψυχής του στα μυστικά των ήχων μιας φλογέρας, έδραξε μέσα στο δράμα του πολέμου και της γερμανικής κατοχής, την δική του ευκαιρία αίρεσης βίου και ενός δρόμου προς την ευδαιμονία, γεμάτου ελληνικότητα. Με τη μέθη απ” το κρασί του ’21, γαλουχημένος με τα νάματα του Παλαμά και του Σικελιανού, ξεκίνησε για ν’ αγκαλιάσει τις ιδέες του καλού, της ανδρείας, της σοφίας και της δικαιοσύνης. Σαν έφυγε για να επιστρέψει στις πόλεις της Αμερικής, όχι μόνο δεν ξέχασε την καταγωγή του αλλά αφιέρωσε τον βίο του στη διαφύλαξη του Ελληνικού Ήθους και την αδιάκοπη μελέτη και κατανόηση της Ελληνικής Σκέψης.

Μιλώντας μας για την ανθρώπινη φύση, ο Άντον κατέφευγε σε παλιές ιστορίες και αρχαίους μύθους της Αρκαδίας και του Πάνα. Ήθελε με τον τρόπο αυτό να μας θυμίσει πόσο παλιά είναι η συλλογική μας ψυχή και πόσο η πείρα και η μνήμη της πάνε αιώνες πίσω, στα χρόνια της πρωτόγονης αθωότητας. Μας προέτρεπε να προσπεράσουμε τους «αρκαδισμούς» της ευρωπαϊκής φιλολογίας και των μυστικών νοημάτων και να βαδίσουμε σε αυτό το μονοπάτι που ονομάζει «ορθό δρόμο προς την Αρκαδία». Οδηγώντας μας με τη χάρη, από τη Μαντινεία της Διοτίμας στην Ακαδημία του Πλάτωνα και από το Λυκαίο όρος των Αρκάδων στο Λύκειο του Αριστοτέλη, μας εξηγούσε πως: «Η Αρκαδία μίλησε και δίδαξε, η Αθήνα αγωνίστηκε να μάθει».

Από το καλοκαίρι του 2012, αν και κάθε φορά ετοιμαζόταν για το καθιερωμένο ταξίδι του, ο Τζον δεν κατάφερε να έλθει στην Ελλάδα. Στην εβδομαδιαία αλληλογραφία μας, μου εξέφραζε την ανησυχία και τη στενοχώρια του για όσα συνέβαιναν στον τόπο μας. Στον εξώστη του Αρκαδικού Μουσείου την ομήγυρη βασάνιζε η κατάσταση που έχει περιπέσει η πατρίδα μας. Ο Τζον θα μας έλεγε πως το πιο ανησυχητικό είναι πως οι κάτοικοι αυτής της χώρας μοιάζουν «να έχουν περιέλθει σε κατάσταση ψυχικής ακινησίας, αιχμάλωτοι ενός ανέραστου βίου».

Ο φόβος για το εύρος του αφελληνισμού τον βασάνιζε. Αν και πίστευε πως «το μέλλον γενέσθαι δεν είναι θέμα αριθμών αλλά έργο που προσφέρεται για κύηση και γέννα ποιοτικών μεταβολών», ανησυχούσε για το αν θα είναι σε θέση οι σύγχρονοι Έλληνες να συμβάλλουν στο έργο αυτό. Δεν σταματούσε με το αρκαδικό του φλάουτο να μας μιλά για την ανάγκη αφύπνισης του Πολιτικού Έρωτα. Μας εξηγούσε: «Εφόσον η αρετή είναι «έξις προαιρετική», η έφεση για την απόκτησή της είναι από τη φύση της ριζωμένη στο ερωτικό δαιμόνιο… Ο έρωτας, ως ορεκτική δύναμη, παραμένει πανταχού παρών ως τις ανώτατες εκφάνσεις του ειδέναι, τόσο στον ιδιωτικό βίο όσο και στον δημόσιο. Παραμένει έρωτας αξιών, ανεξάρτητα ποιας δυναμικής λειτουργίας, ως ότου το κριτικόν επέμβει για την ορθή επιλογή… Ανέρχεται ως Έρως Πολιτικός, με ερώμενο το κοινό αγαθό, στην πολιτική διάσταση του ανθρώπινου βίου, που όχι μόνο διακρίνει τον άνθρωπο από τα άλλα έμβια όντα αλλά τον ανυψώνει πάνω από κάθε φυσική ύπαρξη, χάρη στην ιδιοσυστασία του λόγου που κατέχει, ικανού να οδηγήσει μέσω της αρετής στην ευδαιμονία».

______________________

*Ο Γιώργος Ι. Χριστοδουλόπουλος είναι Οικονομολόγος, Σύμβουλος Επιχειρήσεων, Ιδρυτής του Τουριστικού Συγκροτήματος ΔΡΥΑΔΕΣ και του ΑΡΚΑΔΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ στο Λεβίδι Αρκαδίας και ιδρυτικό μέλος της Διεθνούς Αρκαδικής Εταιρείας.

Πηγή: protagon.gr

http://astrosnews.gr/?p=111420